Wat is een insider?
Insiders worden meestal omschreven als verbonden personen, die direct of indirect bij transacties van het pensioenfonds in financiële instrumenten zijn betrokken, dan wel anderszins uit hoofde van hun werkzaamheden, beroep of functie over voorwetenschap beschikken of kunnen beschikken. Als insider wordt ook aangemerkt de verbonden persoon die kan beschikken over andere vertrouwelijk (markt)informatie.
Regels met betrekking tot voorwetenschap
De inhoudelijke regels met betrekking tot voorwetenschap zijn identiek voor “gewone” verbonden personen en voor insiders. Zij hebben zich dus wat dat betreft aan dezelfde regels te houden. Met andere woorden: ook niet-insiders mogen niet handelen met voorwetenschap.
De specifieke procedurele regels die gelden voor insiders zijn opgesteld omdat deze groep blootstaat aan een extra risico dat de inhoudelijke regels worden overtreden. Het gaat daarbij om de groep die in het voorgaande is omschreven onder het hoofdje “Wat is een insider”?
Wanneer een “insiderregime” opnemen in de gedragscode?
Dat is uiteraard nodig indien wordt voldaan aan bovengenoemde omschrijving van “insider”. Maar deze omschrijving is nogal ruim en kan aanleiding geven tot meerdere interpretaties.
Veel pensioenfondsen hebben (een deel van) hun vermogensbeheer uitbesteed aan een uitvoerder. Het bestuur blijft in die gevallen weliswaar volledig verantwoordelijk voor het handelen van de uitvoerder, maar is veelal niet (volledig) op de hoogte van de concrete beleggingstransacties die door de uitvoerder voor het fonds worden verricht, omdat die uitvoerder werkt binnen door het bestuur vastgestelde kaders. De vraag is dan of die bestuurders nog wel insider zijn, ze weten immers niet in detail wat er gebeurt. Het moge duidelijk zijn dat hier een breed scala van mogelijkheden bestaat, van heel weinig uitbesteden tot het volledig uitbesteden van de uitvoering (beleid mag niet worden uitbesteed).
Bij volledige uitbesteding van de uitvoering zijn er twee mogelijkheden: ofwel geen insiderregime in de gedragscode opnemen, ofwel dat wel doen, maar (vooralsnog) geen insiders aanwijzen.
Advies 1: C-i-C adviseert om in alle gevallen een insiderregime op te nemen, omdat dat de gedragscode meer flexibel maakt: als er iets wordt gewijzigd in de governance met betrekking tot vermogensbeheer hoeft de gedragscode niet te worden aangepast. Daarnaast is opname van een insiderregime sowieso nodig indien een fonds conform Advies 2 (zie hierna) besluit om bestuursleden en eventueel andere verbonden personen als insider aan te wijzen.
Advies 2: C-i-C adviseert om ook in de situaties waarin het vermogensbeheer volledig is uitbesteed, bestuurders toch als insider aan te merken (tevens conform de opvatting van DNB). Bestuurders zitten “dicht bij het vuur” en kunnen de schijn (van het beïnvloeden van of het verkrijgen van informatie van de uitvoerder) tegen zich hebben. Daarnaast adviseren wij om te overwegen ook andere aan het fonds verbonden personen als insider aan te wijzen. Het gaat dan om personen die direct of indirect bij transacties van het fonds in financiële instrumenten zijn betrokken, dan wel anderszins uit hoofde van hun werkzaamheden, beroep of functie over voorwetenschap beschikken of kunnen beschikken. Bijvoorbeeld verbonden personen, niet zijnde bestuursleden, die lid zijn van de beleggingscommissie van het fonds.
Voor beide adviezen geldt: afwijking van het advies is niet in strijd met de wet; wel zou DNB kunnen vragen naar de motivering van de gemaakte keuze.
Verschillende soorten insiderregime
Indien wordt gekozen voor een insiderregime zijn er ruwweg drie varianten (van minst naar meest vergaand) :
- De insider meldt periodiek achteraf zijn of haar effectentransacties, waarna beoordeling door de compliance officer plaatsvindt.
- De insider meldt vooraf zijn of haar voorgenomen effectentransacties, waardoor de compliance officer in de gelegenheid wordt gesteld er op dat moment reeds een oordeel over te hebben (dat kan ook achteraf, conform 1.)
- De insider vraagt vooraf toestemming aan de compliance officer voor het verrichten van een effectentransactie.
Het is aan het bestuur om te bepalen welke van de varianten het meest geschikt is om in de gedragscode te worden opgenomen.